Lấp Vò tái hiện không gian “Chợ Ma Định Yên” gắn với phát triển du lịch

Không khí nhộn nhịp những ngày giáp Tết của Làng nghề dệt chiếu Định Yên

Làng nghề Dệt chiếu truyền thống ở xã Định Yên, Định An đã có từ hơn 100 năm và được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia theo Quyết định 3084/QĐ-BVHTTDL ngày 09 tháng 9 năm 2013. Đây là làng nghề có tính văn hóa độc đáo, mang đậm nét lịch sử và đã gắn bó với người dân từ bao đời nay. Trước đây, sau khi sản xuất xong người dân mang đến chợ để bán nhỏ lẻ, điểm đặc biệt của chợ chiếu lúc bấy giờ là chỉ họp nhóm vào ban đêm. Thời điểm họp nhóm chợ không cố định, phụ thuộc vào con nước lớn, ròng, nhưng thường trong khoảng thời gian từ 23h đến 04h sáng. Chính vì những yếu tố đặc biệt đó nên chợ chiếu Định Yên còn được gọi là “chợ Ma”. Ngoài ra, nét đặc trưng riêng của chợ Chiếu đêm là người mua thì ngồi tại chỗ, còn người bán thì mang chiếu đi lại rao bán, người mua kẻ bán tấp nập, đây là nét văn hóa truyền thống đặc sắc của người dân địa phương, tuy là chợ nhưng chợ chiếu không giống bất kỳ loại chợ nào khác. Do tình hình phát triển của xã hội và nhu cầu ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất, nhằm nâng cao năng suất, tăng lợi nhuận sản phẩm nên đa phần hộ sản xuất chuyển từ dệt chiếu thủ công sang dệt chiếu công nghiệp. Hệ thống giao thông nông thôn được đầu tư nhựa hóa, bê tông hóa khá hoàn chỉnh, thuận lợi cho việc vận chuyển hàng hóa, nên thương lái đến mua trực tiếp tại hộ sản xuất chiếu; từ đó chợ chiếu Định Yên dần dần bị quên lãng.

Đồng chí Lê Quốc Phong, Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh uỷ cùng Đoàn công tác và chuyên gia khảo sát khu vực tái hiện “Chợ Ma Định Yên”

Để khơi dậy những giá trị truyền thống, những nét đặc sắc riêng mang giá trị văn hóa của địa phương, gắn sự phát triển làng nghề dệt chiếu thủ công với hoạt động du lịch và lễ hội truyền thống theo yêu cầu của Ban Thường vụ Huyện uỷ, Uỷ ban nhân dân Huyện lãnh đạo ban hành Kế hoạch và thành lập Ban Tổ chức thực hiện Kế hoạch phát huy giá trị làng nghề dệt chiếu thủ công và tái hiện không gian “Chợ Ma Định Yên - Lấp Vò - Đồng Tháp” gắn với phát triển du lịch giai đoạn 2023 - 2025 để chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc các ban, ngành và Uỷ ban nhân dân xã, thị trấn trong việc thực hiện các nội dung, phần việc đã được phân công.

Đến nay, công tác chuẩn bị các nội dung đã được các cấp, các ngành triển khai thực hiện đảm bảo theo tiến độ đề ra. Trong đó, mời chuyên gia từ Thành phố Hội An - Tỉnh Quảng Nam đến khảo sát, tư vấn, định hướng về phát triển du lịch tại Di tích cấp Quốc gia Đình Định Yên và Di tích Văn hoá phi vật thể cấp Quốc gia làng nghề dệt chiếu Định Yên - Định An; tổ chức họp dân khảo sát lấy ý kiến và được bà con nhân dân đồng thuận, cùng tham gia các hoạt động tại làng nghề dệt chiếu truyền thống và tái hiện chợ chiếu Ma; tổ chức Tọa đàm Phát huy giá trị làng nghề dệt chiếu thủ công và tái hiện không gian “Chợ Ma Định Yên - Lấp Vò - Đồng Tháp”, gắn với phát triển du lịch  giai đoạn 2023 - 2025; tập huấn kiến thức.

Đồng chí Phạm Thiện Nghĩa, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân Tỉnh cùng Đoàn công tác khảo sát công tác chuẩn bị tái hiện không gian “Chợ Ma Định Yên”

Quang cảnh Lớp tập huấn kiến thức, kỹ năng giao tiếp và ứng xử, thuyết minh về du lịch do đồng chí Huỳnh Thị Hoài Thu, Tỉnh uỷ viên, Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch hướng dẫn

Bên cạnh đó, để chuẩn bị tốt cho Đêm biểu diễn chính thức tái hiện Chợ Ma Định Yên dự kiến sẽ diễn ra vào đầu tháng 9/2023, Uỷ ban nhân dân Huyện chỉ đạo các ngành chuyên môn phối hợp Uỷ ban nhân dân xã Định Yên khẩn trương hoàn thiện các hạng mục chỉnh tranh quanh khu vực đình, không gian nơi tái hiện Chợ Ma Định Yên trước sân Đình và tham quan kiến trúc Đình Đình Yên, ngôi Đình được xếp hạng Di tích cấp Quốc gia; xây dựng khu vệ sinh, bãi đỗ xe, khu trải nghiệm làng nghề, khu trưng bài, bán sản phẩm đặt trưng, khu vui chơi giải trí, khu biểu diễn nghệ thuật tái hiện chợ Ma, chỉnh trang cảnh quan; tổ chức diễn tập một thuật cảnh trong không gian tái hiện chợ Ma Định Yên bao gồm: cảnh mua bán chiếu trên bờ và dưới sông, kết hợp với những điệu hò Đồng Tháp và tiết mục thả hoa đăng trên sông; chuẩn bị các hoạt động văn hóa văn nghệ, giao lưu Đờn ca tài tử - Hò Đồng Tháp, hát Hồ Quảng, các trò chơi dân gian, trải nghiệm làng nghề dệt chiếu thủ công, cánh đồng lác,… Và vào ngày 30,31/08 vừa qua Huyện cũng đã tổ chức diễn tập thử nghiệm toàn bộ chương trình các hoạt động trong chuỗi sự kiện tái hiện không gian Chợ Ma Định Yên, để qua đó có sự đóng góp, điều chỉnh cho phù hợp để đưa vào hoạt động chính thức.

Quang cảnh Buổi Diễn tập thực cảnh trong không gian tái hiện chợ Ma Định Yên với tiết mục thả hoa đăng trên sông

Với sự vào cuộc mạnh mẽ, tập trung toàn lực của các cấp, các ngành và sự tham gia tích cực của người dân địa phương trong việc chuẩn bị các hoạt động phát huy giá trị làng nghề dệt chiếu thủ công và tái hiện không gian “Chợ Ma Định Yên - Lấp Vò - Đồng Tháp” gắn với phát triển du lịch, sẽ là cơ hội thuận lợi để Lấp Vò bảo tồn, phát huy giá trị làng nghề dệt chiếu thủ công truyền thống gắn với phát triển du lịch; quảng bá hình ảnh và giới thiệu nét văn hóa truyền thống đặc trưng của địa phương đến bạn bè trong và ngoài Tỉnh./.

 Đăng Khoa